ถ้ามีคนบอกคุณว่าเครื่องดนตรีที่จะปฏิวัติวงการเพลงทั้งโลกในศตวรรษที่ 20 มีรูปร่างหน้าตาไม่เหมือนกีตาร์เลยแม้แต่น้อย คุณจะเชื่อไหม? นี่คือเรื่องจริงที่น่าทึ่ง เพราะนวัตกรรมเปลี่ยนโลกชิ้นนั้นมีรูปลักษณ์คล้ายกับ กระทะทอดไข่ จนได้รับชื่อเล่นที่รู้จักกันไปทั่วโลกว่า 'The Frying Pan'
ในปี ค.ศ. 1931 กีตาร์ต้นแบบตัวนี้ถือกำเนิดขึ้นในยุคที่ทุกเวทียังเต็มไปด้วยเสียงอะคูสติก และดีไซน์อันแปลกตาของมันก็มีเหตุผลสำคัญซ่อนอยู่ ซึ่งได้เปลี่ยนหน้าประวัติศาสตร์ดนตรีโลก
และนั่นเองคือจุดเริ่มต้นของการเดินทางครั้งใหม่ ที่จะพาโลกดนตรีก้าวเข้าสู่ยุคของไฟฟ้าอย่างแท้จริง...
ทำไมต้องเป็น 'กระทะทอดไข่' และการออกแบบนี้ช่วยตอบโจทย์การใช้งานได้จริงหรือ
เบื้องหลังดีไซน์สุดประหลาดนี้มีเหตุผลที่เรียบง่ายแต่เฉียบคม 'The Frying Pan' ไม่ได้ถูกสร้างมาเพื่อสะพายยืนเล่นแบบกีตาร์ทั่วไป แต่ถูกออกแบบให้เหมาะกับการ เล่นบนตักในแนวนอน โดยเฉพาะ
ดีไซน์นี้ถูกคิดขึ้นเพื่อตอบโจทย์แนวดนตรียอดนิยมในสมัยนั้นอย่าง เพลงฮาวาย ต้นแบบของการเล่นกีตาร์แบบ Lap Steel ที่จำเป็นต้องวางเครื่องดนตรีไว้บนตัก
ผู้บุกเบิกและปฏิวัติวงการ
ในยุคที่วงดนตรีมีเครื่องเป่าและกลองชุดเสียงดังสนั่น กีตาร์โปร่ง มักถูกกลบเสียงจนแทบไม่ได้ยิน ปัญหานี้จุดประกายให้นักประดิษฐ์สองคนคือ George Beauchamp และ Adolph Rickenbacker คิดค้นเทคโนโลยีใหม่ซึ่งกลายเป็นจุดเริ่มต้นของกีตาร์ไฟฟ้าตัวแรกของโลก และมีหลักการทำงานดังนี้
- การติดตั้ง: พวกเขาได้ติดตั้ง แม่เหล็กรูปเกือกม้า ไว้บริเวณใต้สายกีตาร์
- การทำงาน: เมื่อสายกีตาร์ถูกดีด แม่เหล็กจะทำหน้าที่ตรวจจับแรงสั่นสะเทือนที่เกิดขึ้น
- การแปลงสัญญาณ: แรงสั่นสะเทือนนั้นจะถูกเปลี่ยนให้กลายเป็น สัญญาณไฟฟ้า
- การขยายเสียง: สุดท้าย สัญญาณไฟฟ้าจะถูกส่งต่อไปยังเครื่องขยายเสียง หรือ "แอมป์" เพื่อขยายเสียงให้ดังขึ้น
ผลลัพธ์ที่ได้คือการเปลี่ยนแปลงครั้งยิ่งใหญ่ จากเดิมที่กีตาร์เป็นเพียงเครื่องดนตรีเสียงเบา ก็ได้ก้าวขึ้นมาเป็นพระเอกของเวทีได้ในทันที อย่างไรก็ตาม ความสำเร็จทางเทคโนโลยีนี้เป็นเพียงจุดเริ่มต้นของเส้นทางที่ยังต้องฝ่าฟันอุปสรรคอีกมากมาย
จากต้นแบบสู่การผลิตเชิงพาณิชย์
'The Frying Pan' ถือเป็นทั้งต้นแบบและกีตาร์ไฟฟ้าเชิงพาณิชย์รุ่นแรกของโลก ซึ่งการเข้าสู่สายการผลิตจริงนั้นต้องผ่านเหตุการณ์สำคัญหลายขั้นตอน
- ปีที่สร้าง: ค.ศ. 1931 คือปีที่ต้นแบบตัวแรกถือกำเนิดขึ้น
- ปีที่เริ่มผลิต: ค.ศ. 1932 บริษัท the Electro String Instrument Corporation ได้เริ่มผลิตกีตาร์รุ่นนี้ออกวางจำหน่ายอย่างเป็นทางการ
- ปีที่ได้รับสิทธิบัตร: ค.ศ. 1937 หลังจากรอคอยมานานถึง 6 ปี ในที่สุดผู้สร้างก็ได้รับสิทธิบัตรคุ้มครองสิ่งประดิษฐ์ของพวกเขา
การผลิตต่อเนื่องตั้งแต่ปี 1932 จนถึง 1939 ถือเป็นยุคสมัยที่วางรากฐานให้อุตสาหกรรมกีตาร์ไฟฟ้าเติบโตจนถึงปัจจุบัน
มรดกของ 'The Frying Pan'
อิทธิพลของ 'The Frying Pan' นั้นยิ่งใหญ่เกินกว่ารูปลักษณ์ของมันมาก ในยุคแรกๆ มันถูกนำไปใช้ในการบันทึกเสียงดนตรีแนว ฮาวาย และ แจ๊ส อย่างแพร่หลาย
แต่หัวใจสำคัญคือการเป็นต้นแบบที่ทำให้กีตาร์ไฟฟ้ารุ่นต่อมาหลายรุ่นกลายเป็นตำนานระดับโลก
- Fender Stratocaster
- Gibson Les Paul
- Paul Reed Smith ที่ศิลปินอย่าง John Mayer หรือ Carlos Santana เลือกใช้
เสียงกีตาร์โซโล่อันเร้าใจทุกโน้ตที่คุณเคยได้ยิน ล้วนมี DNA ของเจ้า 'กระทะทอดไข่' ตัวนี้ไหลเวียนอยู่ มันไม่ได้เป็นเพียงสิ่งประดิษฐ์ แต่เป็นรากฐานที่ให้กำเนิดเสียงแห่งอนาคต ที่นักดนตนทั่วโลกได้ใช้สร้างสรรค์ผลงานมาจนถึงทุกวันนี้
ปัจจุบันเจ้ากระทะทอดไข่นี้ อยู่ที่ไหน?
หากคุณอยากเห็นของจริง ปัจจุบัน ‘The Frying Pan’ ต้นฉบับถูกจัดแสดงอยู่ในพิพิธภัณฑ์ที่นิวยอร์ก และบางครั้งถูกนำไปแสดงเพิ่มเติมที่ National Guitar Museum นับเป็นหนึ่งในวัตถุประวัติศาสตร์ที่ทรงคุณค่าอย่างยิ่ง
ข้อมูลอ้างอิง